Vajinal kuruluk her yaştaki kadında ortaya çıksa da menopozdan sonra çok daha yaygın hale gelir. Sorunun, menopoz sonrası kadınların en az yarısını etkilediği tahmin edilmektedir.
Vajina kuruluğu yaşayan kadınların büyük çoğunluğu, şikayetleri için tedavi aramamaktadırlar. Vajina kuruluğu kadınlarda bir çok şikayete neden olur. Bunlardan en sık olanları;
Kuzey Amerika Menopoz Derneği ve Uluslararası Kadın Cinsel Sağlığı Derneği, vücudun östrojen üretimindeki bir düşüşün neden olduğu bu menopoz semptomları kombinasyonunu, menopozun genitoüriner sendromu (GSM) olarak adlandırır.
GSM, diğer kronik durumlara benzer şekilde yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Sıcak basmaları gibi diğer menopoz semptomları tipik olarak zamanla azalırken vajinal kuruluk, vajinadaki fiziksel değişikliklerden - özellikle de östrojen kaybından dolayı daha ince, daha kuru ve daha az esnek hale gelen doku incelmesinden(atrofi) kaynaklandığı için devam etme eğilimindedir.
Vajina kuruluğunun tedavisi nedene yönelik olmalıdır. Özellikle vajina kuruluğuna neden olan etken ortadan kaldırılırsa yada tedavi edilirse vajina eski sağlıklı yapısına kavuşur. Özellikle menopoz gibi östrojen eksikliğine bağlı yaşanan vajina kuruluğu tedavisinde iki tür tedavi vardır.
Yakın zamanda yapılmış bir bilimsel çalışmada bu iki tedavi şekli şiddetli vajinal kuruluk şikayeti olan hastalarda karşılaştırılmıştır. Yani vajinal östrojen tedavisi ile vajinal nemlendirici yada kayganlaştırıcıları karşılaştıran bir çalışma.
JAMA Internal Medicine'in Mayıs 2018 sayısında yayınlanan çalışma, menopoz sonrası olan kadınlarda vajinal kuruluğu, tahrişi ve ağrıyı hafifletmede vajinal östrojenin, vajinal nemlendiricinin ve karşılaştırma için kullanılan kayganlaştırıcı jelin hemen hemen aynı sonucu verdiği bulundu. Çalışma hormon kullanımının illaki gerekmediğini gösterdi. Vajinal östrojenden daha ucuz olan vajinal nemlendirici ve jeller benzer etkileri gösterdi.
Ayrıca pamuklu iç çamaşırı tercih etmenizde fayda vardır. Kokulu pedler de vajina ve vulvayı tahriş edebilir.
Cinsel ilişkiden önce su bazlı kayganlaştırıcılar kullanın - bunları vajinanızın içine ve çevresine veya partnerinizin kullanmasını isteyin.
Vajinal kuruluk için vajinal nemlendiriciler kullanın - nemli tutmak için bunları vajinanızın içine koyabilirsiniz.
Evde vajina kayganlaştırıcı olarak ne kullanabilirsiniz?
Bazı kadınlar vajinal östrojen kullanma fikrine karşı çıkıyor. Daha yüksek kardiyovasküler hastalık ve meme kanseri riski ile ilişkili olan diğer hormon terapileriyle aynı olduğundan korkuyorlar. 1991'de başlayan 15 yıllık bir çalışma olan Kadın Sağlığı Girişimi, menopozdan sonra uzun süre oral östrojen alan kadınlar arasında meme kanseri ve felç riskinde üç kat artış bulmuştu. Ne varki, vajinal östrojen, hormon replasman tedavisi denen şeyle aynı değildir. Vajinaya uygulanan bir krem, tablet veya halka ile gelen daha düşük dozlu bir topikal tedavidir.
Östrojenin bir kısmı kan dolaşımına emilir, ancak miktarı ağızdan içilen östrojen hapına veya bir östrojen bandına kıyasla çok daha az dozlar kan dolaşımına geçer. Dünyanın önde gelen tıp kuruluşları kardiyovasküler riskler ve kanser riski açısından sadece vajidan bölgesel olarak uygulanan östrojenin ağız yoluyla alınan östrojene oranla daha güvenli olduğu konusunda hemfikirdir.
Bununla birlikte, daha önce meme kanseri olmuş ve kurtulmuşsanız, vajinal östrojen kullanmadan önce onkoloğunuza bu durumu danışmalısınız. Birçok tıbbi uzman, birçok onkologun bu tedaviyi kullanan hastalarda sorun yaşamadığını söylemektesede yinede ince bir karar olabilir ve bu yaklaşım bazı kadınlar için tavsiye edilmeyebilir.
Bundan başka bitkisel östrojenler olan Fitoöstrojenler, vücuttaki östrojene benzer şekilde hareket eden bileşiklerdir. Soya, kabuklu yemişler, tohumlar gibi bitki bazlı yiyeceklerde bulunurlar.
Bir bilimsel çalışmada, fitoöstrojen tüketmenin menopoz sırasında vajinal kuruluğu ve sıcak basmaları hafifçe iyileştirebileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte, kanıtlar sınırlıdır ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
OP. DR. FATİH ADANACIOĞLUKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
+90 545 938 1234
